เกลื้อน (Tinea Versicolor)
เกลื้อน เป็นโรคที่พบบ่อย ลักษณะเป็นดวงขาวมีขุยบางๆพบมากบริเวณแผ่นหลัง อก ต้นแขน มักเป็นๆ หายๆ และเป็นได้ทุกเพศทุกวัย
สาเหตุ
เกลื้อนเกิดจากเชื้อรา ซึ่งตามปกติอาศัยอยู่ที่ผิวหนัง การติดเชื้อเกิดเมื่อผิวหนังอยู่ในสภาพที่เหมาะกับการเจริญเติบโตของเชื้อรา เช่น ขณะอากาศร้อน เหงื่อออกมาก ผิวเป็นมัน ใส่เสื้อผ้าอับชื้นซ้ำๆ ไม่ได้อาบน้ำชำระร่างกายให้สะอาด เป็นต้น
อาการ
เกลื้อน เริ่มจากเป็นวงขาวเล็กๆต่อมาจะลามเป็นวงขนาดใหญ่ อาจเป็นวงสีขาว วงน้ำตาลหรือวงแดง มักพบบริเวณ ลำตัว เช่น หน้าอก หลัง ไหล่ คอ และ ต้นแขนต้นขา ตำแหน่งที่พบบ่อยๆ คือ บริเวณที่เหงื่อออก บางรายอาจมีอาการคันขณะร้อน และมีเหงื่อออกมาก
การรักษา
ยาทา ได้แก่ 20% Sodium thiosulfate ,40% Propylene glycol ,Ketoconazole หรือc lotrimazole cream ทาบริเวณที่เป็น
วันละ 2 ครั้ง หลังอาบน้ำ และทาติดต่อกันอย่างน้อย 1 เดือน
ยาฟอก ได้แก่ Selenium sulfide ใช้ฟอกบริเวณที่เป็นผื่นทิ้งไว้ 15 นาที แล้วอาบน้ำล้างออก ฟอกวันละครั้งติดต่อกัน 2-4 สัปดาห์
ยารับประทาน ได้แก่ Ketoconazole , Itraconazole รับประทานเป็นเวลาติดต่อกัน 7-10 วัน
เกลื้อนมักมีอาการกำเริบขณะอากาศร้อน เหงื่อออกมาก ควรป้องกันโรคไม่ให้กลับเป็นซ้ำ โดยการกำจัดสาเหตุ
และปัจจัยที่ส่งเสริมการเกิดโรค
การป้องกัน
- รักษาความสะอาดของร่างกาย อาบน้ำ ฟอกสบู่ทุกวันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เช็ดตัวให้แห้งเสมอ
- ไม่ใส่เสื้อผ้าอับชื้นอยู่เป็นเวลานานๆ กรณีทำงานหนักหรือ ออกกำลังกายที่ทำให้มีเหงื่อออกมาก ต้องรีบทำความสะอาดร่างกายทันที ไม่ควรปล่อยหมักหมม
- ขณะอากาศร้อน ควรใส่เสื้อผ้าเนื้อบาง และใส่สบายหลีกเลี่ยงผ้าหนาทึบ และคับเกินไป
- เครื่องนอนหมั่นผึ่งแดด ห้องนอนควรเป็นห้องที่อากาศถ่ายเทสะดวก
- เสื้อผ้า เครื่องใช้ ซักให้สะอาดและผึ่งแดดให้แห้งเสมอ
- เมื่อรู้ตัวว่าเป็นเกลื้อน ควรพบแพทย์ผิวหนัง เพื่อรับคำแนะนำในการใช้ยาอย่างถูกต้องปลอดภัยและได้ผล ควรใช้เวลาในการรักษาติดต่อกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์ เมื่อหายแล้วอาจใช้ยาฟอกสัปดาห์ละครั้ง เพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
- สีผิวจะกลับมาเป็นปกติอาจใช้เวลานานหลายเดือนหากเวลาผ่านไปหลายเดือน รอยด่างยังคงมีอยู่ อาจเป็นการติดเชื้อซ้ำ ควรมาพบแพทย์ ไม่ควรซื้อยามารักษาเอง โดยเฉพาะยารับประทานอาจเป็นอันตรายต่อตับ
- หลังจากการรักษาบางรายอาจมีรอยดำเหลืออยู่นานแต่จะค่อยๆ จางลง การตากแดดอาจช่วยให้รอยด่างหายเร็วขึ้น
